Lubo Gitara Hiszpańska, sukcesorka lutni, jest w naszym kraju tak powszechna, że prawie w każdym znajduje się domu, przecież muzyka na ten Instrument daleko u nas jest w niższym stopniu doskonałości niżeli za granicą, a szczególniej w Wiedniu. Dwojaka tego może być przyczyna: pierwsza, że Gitara jest uważana za Instrument zbyt mało znaczący, po wtóre, że nie mieliśmy na tenże dosyć Muzykaliów, tudzież Szkoły w języku Ojczystym.

    Słusznie, nikt nie może równać Gitary z Fortepianem, w harmonii najbogatszy ze wszystkich Instrumentów, dogodny do oddania wielkich myśli, zamożny w rozliczne Kompozycje, oto są jego zalety, któremi prawie nad wszystkiemi innymi Instrumentami celuje, a nad Gitarą tym bardziej, gdy ta jest tyle zaniedbana, ile fortepiano w stanie kwitnącym. Chociaż Gitara nie ma tych zalet co fortepiano, ma jednak inne sobie właściwe niżej wzmiankowane, nie tak wielkie wprawdzie jak fortepianowe, ale odznaczające się przyjemnością.

    Wszędzie w świecie muzykalnym Gitara jest więcej wydoskonalona jak u nas; byłaby tam bez żadnej wziętości, gdyby była bez zalet, te są główniejsze: ton Gitary łączy się jak najkorzystniej ze śpiewem ludzkim, jest sam z siebie łagodnie przyjemny, wzmacnianie i osłabianie tonu crescendo i decrescendo jak najdokładniej na Gitarze oddać można, piękne Akorda łatwo się wybierają na niej, wiele Sztuk do wyższgo rzędu należących są ułożone na tenże Instrument i można ich grać z gustem, ośmielam się nie pominąć i tej dogodności, że Gitarę łatwo wszędzie z sobą mieć można; przechadzki, zabawy wieczorne w ogrodach, czarująco uprzyjemnić się nią dają.

    […]

    Od niedawnego czasu pokazały się u nas sztuki nie tylko na samą Gitarę, ale i z innymi Instrumentami w Duetach, Triach, Quartetach, i Quintetach; nie tylko ze Skrzypcami, Flotrawersem, Altówką i Bassetlą, ale można ją znaleźć połączoną z fortepianem, a nawet Klarynettem i Waltornią. Śpiewy ze wszystkich wziętych za granicą Oper, a szczególniej z ulubionego teraz w Europie Kompozytora Rossiniego, przychodzą stamtąd do nas układane z towarzyszeniem Gitary.

    […]

z Przedmowy do ::

Romuald TRUSKOLASKI: Szkoła na Gitarę Hiszpańską ułożona i ofiarowana

W. Karolowi Kurpińskiemu Mistrzowi Kapeli Dworu Królestwa Polskiego…, Warszawa, 1820

(ortografia uwspółcześniona)